با توجه به این که روز به روز به لیست افرادی که با اینترنت آشنا می‌شوند افزوده می‌شود، راهای استفاده درست از آن چیست؟

برخی خیال می‌کنند اینترنت یعنی: فیلم‌های مبتذل، جایی برای پیدا کردن دوست دختر یا دوست پسر، جایی برای بازی کردن با احساسات دیگران، به خاطر همین بیشتر وقتشان را صرف پیدا کردن سایت‌های مبتذل و عبور از فیلتر هستند؛ در حالی که انسان می‌تواند به وسیله اینترنت به بهشت و رضوان الهی برسد.

یکی از استفاده‌های بسیار خوبی که می‌شود از اینترنت کرد، انتشار احادیث اهل‎بیت علیهم‌السلام است؛ نشر احادیث اهل‎بیت عصمت و طهارت یکی از اعمال بسیار خوب و با فضیلت است که شاید هیچ عملی به پای آن نرسد. همان‎گونه که معاویه بن عمار می‌گوید: به امام صادق علیه‎السلام عرض کردم: شخصی روایات و سخنان شما را بین مردم منتشر می‌کند و دل‌های شیعیان شما را به وسیله آن محکم و استوار می‌سازد، شخص دیگری در عبادت گاه خود روز و شب مشغول عبادت است و از شما روایتی نقل نمی‌کند؛ کدام یک از این دو نفر افضل هستند؟ امام فرمودند: «آن كسی كه روایت حدیث ما می‌كند و دل‌های شیعیان ما را با آن محكم می‌كند بهتر از هزار عابد است.»[1]

اگر کمی به سخن حضرت توجه کنیم می‌بینم که انسان می‌تواند با انتشار سخنان اهل‎بیت هزران عابد درست کند، و چون شخص نقل کننده حدیث در عابد شدن افراد دخیل بوده است به تعداد کسانی که به راه بندگی علاقه‌مند شده‌اند ثواب دریافت می‌کند.

با توجه به این که اینترنت در سراسر جهان در دسترس می‌باشد، و همه مردم از نقاط مختلف جهان با این شبکه سروکار دارند، چه بسا انتشار روایتی در اینترنت باعث هدایت افراد بسیار زیادی بشود؛ و نشر کننده آن به ثوابی برسد که با هیچ ترازویی قابل وزن کردن نیست، همان‎گونه که رسول خدا خطاب به امیرالمومنین علیه‎السلام می‌فرماید: «ای علی، اگر یک نفر به دست تو هدایت شود، برای تو بهتر از آن چیزی است که خورشید برآن می‌تابد، در حالی که ولایت تو را پذیرفته باشد.»[2]

اینترنت همان کاغذ جادویی است که با نوشتن 40 حدیث و انتشار آن در فضاهای مختلف این شبکه، می‌شود به مقام  بسیار رفیع و معنوی فقها و علمای دین رسید همان گونه که از پیامبر خدا نقل شده است که حضرت فرمودند: «كسى كه بر امت من چهل حدیث از آن‌چه مورد نیاز آنان در دینشان است حفظ نموده و فرا خواند خداوند او را روز قیامت فقیه و عالم دین مبعوث مى‌فرماید.»[3]

دومین استفادهِ با ارزشی که می‌شود از اینترنت کرد؛ تحصیل علم و بالا بردن معلومات است؛ اینترنت به همان اندازه که می‌تواند خطرناک و گمراه کننده باشد به همان اندازه هم می‌تواند باعث بالا بردن معلومات و علم و دانش انسان بشود، اگر انسان در اینترنت به دنبال کسب معارف دین باشد قطعا با این وسیله می‌تواند به ریشه‌ی همه خوبی‌ها دست پیدا کند همان گونه که از امام علی علیه السلام نقل شده است که حضرت فرمودند: «دانایى، ریشه همه خوبى‏‌ها و نادانى ریشه همه بدى‏‌هاست.»[4]

باز حضرت در روایت دیگری می‌فرماید: «به راستى كه دانش، مایه حیات دل‏‌ها، روشن كننده دیدگان كور و نیروبخش بدن‏‌هاى ناتوان است.»[5]

همان‎گونه که انسان می‌تواند به وسیله اینترنت با نامحرم چت کند یا از سایت‌های مبتذل و گمراه کننده استفاده کند، می‌تواند با استفاده کردن از سایت‌های خوب و مفیدی که روایات اهل بیت و معارف دین را نقل می‌کنند به علم که مایله حیات دل‌ها است دست پیدا بکند.

یکی دیگر از استفاده های صیحح از اینترنت رفع شبهات و سوالاتی است که گاها در ذهن انسان به وجود می‌آید؛ گاهی انسان با دیدن یک فیلم و یا خوندن یک مطلب با هزارن سوال مواجه می‌شود که پرسیدن آن‌ها نشان از عقل و فهم انسان است. چرا که انسان عاقل و فهمیده کسی است که هر چه را نمی‌داند، سوال می کند، سوال کردن است که باعث می‌شود درهای علم باز شود؛ همان‎گونه که روایات زیادی در باب سوال کردن و رفع شبهات داریم.

از امام علی علیه‎السلام نقل شده است که حضرت فرمودند: «قلبها بسته شده و كلید آن سۆال است.»[6]

یا در روایت دیگری حضرت می‌فرماید: «علم خزینه‏اى است كه كلید آن سۆال است.»[7]

و امام امام صادق (علیه‎السلام) در این خصوص می‌فرماید: «حكایت و بدبختى مردم براى این است كه نمى‏‌پرسند.»[8]

افراد زیادی هستند که عمرى غسل کردن بلد نیستند و  یا نمازشان غلط است ولى حاضر نمی‌شوند سوال کنند و راه درست را یاد بگیرند، این اشخاص مانند مریضی هستند که روز به روز بیماریشان عمیق تر می‌شود ولی حاضر نیست آن را با یک پزشک در میان بگذارد. با توجه به این که بعضی از افراد از پرسیدن سوالشان خجالت می‌کشند؛ یا می‌ترسند که طرف مقابل آن‌ها را تحقیر کند؛ بهترین راه رفع اشکالات و سوالات پرسیدن از طلابی است که در فضای مجازی فعالیت دارند، چرا که در این جا، انسان از کسی خجالت نمی‌کشد و به راحتی می‌تواند سوالش را بپرسد.

باتوجه به مطالبی که تا این جا گفته شد می‌توان به این نتیجه رسید که اینترنت هم می‌تواند انسان را منحرف کند هم می‌تواند راه و رسم زندگی درست را به انسان بیاموزد. انسان می‌تواند از طریق اینترنت به بهترین مقامات معنوی برسد و از این راه می‌تواند شبهات و سوالات خود را بپرسد و همچنین می‌تواند از نشردهندگان سخنان ناب اهل‎بیت باشد.

پی نوشت ها:

[1]. «عَنْ مُعَاوِیَةَ بْنِ عَمَّارٍ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع رَجُلٌ رَاوِیَةٌ لِحَدِیثِكُمْ یَبُثُّ ذَلِكَ إِلَى النَّاسِ وَ یُشَدِّدُهُ فِی قُلُوبِ شِیعَتِكُمْ وَ لَعَلَّ عَابِداً مِنْ شِیعَتِكُمْ لَیْسَتْ لَهُ هَذِهِ الرِّوَایَةُ أَیُّهُمَا أَفْضَلُ قَالَ رَاوِیَةٌ لِحَدِیثِنَا یَبُثُّ فِی النَّاسِ وَ یُشَدِّدُ فِی قُلُوبِ شِیعَتِنَا أَفْضَلُ مِنْ أَلْفِ عَابِد». [بحار الانوار ج 2 ص 145]

[2]. «قَالَ قَالَ أَمِیرُ الْمُۆْمِنِینَ ع بَعَثَنِی رَسُولُ اللَّهِ ص إِلَى الْیَمَنِ فَقَالَ یَا عَلِیُّ لَا تُقَاتِلَنَّ أَحَداً حَتَّى تَدْعُوَهُ إِلَى الْإِسْلَامِ- وَ ایْمُ اللَّهِ لَأَنْ یَهْدِیَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى یَدَیْکَ رَجُلًا خَیْرٌ لَکَ مِمَّا طَلَعَتْ عَلَیْهِ الشَّمْسُ وَ غَرَبَتْ وَ لَکَ وَلَاۆُهُ یَا عَلِی». [وسائل الشیعه ج 15 ص 43]

[3]. «عَنِ النَّبِیِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ أَنَّهُ قَالَ: «مَنْ حَفِظَ عَلَى أُمَّتِی أَرْبَعِینَ حَدِیثاً یَنْتَفِعُونَ بِهَا بَعَثَهُ اللَّهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فَقِیهاً عَالِماً». [بحار الانوار ج 2 ص 156]

[4]. «اَلْعِلْمُ اَصْلُ كُلِّ خَیْرٍ، اَلْجَهْلُ اَصْلُ كُلِّ شَرٍّ؛». [غررالحكم، ص48]

[5]. «اِنَّ العِلمَ حَیاةُ القُلوبِ وَ نورُ البصارِ مِنَ العَمى وَ قُوَّةُ البدانِ مِنَ الضَّعفِ؛». [تحف العقول، ص 28]

[6]. «القلوب أقفال و مفاتحها السۆال». [غررالحكم، ص‏60]

[7].  «العلم خزائن و مفتاحها السۆال». [كنزالفوائد، ج‏2، ص‏107]

[8].  «إِنَّمَا یَهْلِكُ النَّاسُ لِأَنَّهُمْ لَا یَسْأَلُونَ». [كافى، ج‏1، ص‏40]

بخش اخلاق و عرفان اسلامی تبیان